Lieve vrienden en donateurs,

Het gebeurt niet zo vaak dat je ’s morgens wakker wordt met het gevoel dat je aan een geheel nieuwe levensfase begint.

Het was 6.30 uur in de vroege morgen, een koel briesje waaide over het meer. Paul en ik liepen over de pas bestrate paden tussen de nog lege gebouwen, toen we plotseling door een bulderend gelach werden begroet. De eerste drie deelnemers waren aangekomen en zaten met koffie en bananen buiten in de zon bij de aula van het IISE. Eric en Julius uit Ghana en Hussni uit Saoedi-Arabië, alle drie in chique pakken en met gepoetste schoenen. ‘We made history!’ riepen ze naar ons. ‘We are the first participants who entered this building!’

Van links naar rechts: Martin en Holi (Madagascar), Pynhoy (India), Mohamed (Sierra Leone). Kyila (Tibet/China), Sahr (Liberia) en Eric (Ghana)

Twee dagen lang reden we tussen de IISE-campus en het vliegveld heen en weer. Eindelijk, met de aankomst van onze Tibetaanse deelnemers Kyila en Gyendsen, was de groep bijna compleet. Alleen de vier Liberianen waren ergens onderweg tussen Monrovia en Lagos blijven steken. Niemand scheen hen op het vliegveld van Lagos te hebben gezien. Eigenlijk wel vreemd, want vier blinden samen op reis zie je toch niet zo vaak?
We maakten ons grote zorgen dat ze geen geld zouden hebben om ergens iets te eten te kopen of om ons op te bellen. Dankzij een vriendelijke medewerker van de betreffende vliegtuigmaatschappij kwamen we hen na 24 uur zoeken weer op het spoor. Ze zaten in Dubai en ook daar moesten ze nog eens 16 uur wachten voordat ze naar Trivandrum vlogen. Bij aankomst in de campus was het hallo geroep erg uitbundig en ze werden met een feestje, met dansen, zingen en getrommel begroet.

Een terugblik op het jaar 2008 is met al die nieuwe indrukken niet makkelijk voor ons. Omdat we vanaf september zelf niet meer in Tibet waren, hebben we Nyima, Yudon en Mike gevraagd om een kort overzicht te schrijven over de gebeurtenissen in Lhasa en Shigatse.

Nyima en Yudon:

Na de onlusten afgelopen maart is het weer rustig geworden in Tibet. Er komen wel weer wat toeristen, maar niet veel.
In de massagekliniek was 2008 dan ook niet zo succesvol als in 2007, maar Tashi, Tendsin en hun colleagae hebben goede hoop voor 2009.
We hebben 7 nieuwe leerlingen opgenomen. In het begin waren ze een beetje schuchter, maar dat verdween al snel. Zeven verdere leerlingen zijn naar de reguliere basisschool gewisseld en de leraren zijn erg verrast en blij met de blinde kinderen, omdat ze snel leren en de ziende leerlingen niet achter willen blijven.
In de massage opleiding zijn weer vier leerlingen gestart en zij wonen nu samen met de andere massage studenten in een huis buiten de school.
Ngudup studeert muziek en zijn leraar is erg trots op zijn enige blinde leerling. Hij zegt dat veel ziende leerlingen zich niet echt voor een goede opleiding interesseren. Maar Ngudup neemt zijn opleiding serieus en heeft bovendien veel talent.

 

Leerlingen in Lhasa voelen aan een tactiel beeld

Het afgelopen jaar hadden we twee vrijwilligers. Ze hebben  ons erg geholpen. Lobsang is hier nog steeds. Zijn ouders willen graag dat hij ‘echt’ werk gaat doen, maar bij ons is hij, zoals hij zegt, gelukkig. Hij ziet ons als vrienden, ziet geen verschil tussen blinden en zienden en ergert zich aan mensen die zich schamen om met blinden door de stad te lopen.

Op 15 oktober hebben we de Dag van de Blinden voor de Potala gevierd. Dat doen we ieder jaar, maar dit jaar waren er niet zoveel mensen. In plaats daarvan hebben we daarom in de school een feestje georganiseerd en daar ook andere blinden bij uitgenodigd.

Dit jaar hebben we ook de Internationale Dag van de Gehandicapten met een schrijfwedstrijd gevierd. Drie van onze leerlingen hebben de gouden, zilveren en bronzen medaille gewonnen. De wedstrijd was door de Tibet Disabled Persons Federation en de Handicapped International uitgeschreven.

We hebben twee aardige nieuwe leraren uitgezocht en in dienst genomen. We hebben nu zes leraren. Twee van ons waren drie weken in Shanghai op een internationale school en hebben daarvandaan nieuwe onderwijsideeën meegenomen. De uitwisseling was voor beide partijen erg interessant en leerzaam.

Adrun en ik werden in november door het tijdschrift Bild der Frau in Berlijn uitgenodigd. Adrun vond het eten en de mensen leuk, ik Berlijn en vooral de dierentuin.

Sabriye:

Nyima en Adrun stormden als verrassingsgasten het podium op toen ik de publieksprijs van het tijdschrift Bild der Frau kreeg uitgereikt. Paul en de medewerksters van Bild der Frau hadden alles stiekem achter mijn rug om georganiseerd. Het was voor mij en het publiek een enorme verrassing.

Prijsuitreiking van het Goldene Bild der Frau. Van links naar rechts: Ursula von der Leyen, Kai Pflaume, Nyima, Sabriye en Adrun

Lieve vrienden, donateurs en leden, ik wil u hierbij nog een keer heel hartelijk bedanken voor het geven van uw/jouw stem. Want  door de vele uitgebrachte stemmen hebben we voor Tibet deze fantastische prijs gekregen, een prijs die ons in de moeilijke tijden in 2008 door de periode van ontberingen heen heeft geholpen.

Paul:

En er waren in 2008 nog meer waarderingen:

De Hands on Award (Boston, USA), uitgereikt door de National Braille Press en de Life Award (Oostenrijk, Linz), een soort Oscar voor gehandicapten. Sabriye kreeg het bijbehorende beeld uit handen van Geraldine Chaplin.

En uit China kregen we het volgende bericht:

‘Een reusachtig rijk maakt een buiging.

Chinese regering waardeert het werk in Tibet van de uit Swisttal afkomstige Sabriye Tenberken’

‘Naast de beide Russen Lenin en Stalin hebben ook twee Duitsers invloed gehad op de Chinese Revolutie en de opbouw van het land in de vorige eeuw: Karl Marx en Friedrich Engels. In de afgelopen 30 jaar van hervormingen en openstelling, die de Volkrepubliek tot een wereldmacht in de 21e eeuw maken, werden er echter geen ideologen meer naar hun mening gevraagd.’

‘Het tijdschrift International Talent Monthly, uitgegeven door het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, heeft de 38-jarige, in Swisttal-Morenhoven opgegroeide en tegenwoordig in de Tibetaanse hoofdstad Lhasa verblijvende Sabriye, aan de lijst van 15 meest invloedrijke buitenlandse personen in de afgelopen dertig jaar in China toegevoegd.’

We zijn natuurlijk erg blij met deze onderscheiding, want het betekent niet alleen dat ons project door de hoogste instanties wordt erkend, maar ook dat blinden in de maatschappij positief kunnen bijdragen.

Sabriye:

We beschouwen deze waardering als opmaat voor ons nieuwe project: Het International Institute for Social Entrepreneurs in Kerala, waar 23 zeer gemotiveerde deelnemers uit 14 verschillende landen worden opgeleid in al die vakken en praktische kennis, die ze nodig hebben om eigen sociale projekten op de benen te zetten. Het is een bruisende vulkaan vol creativiteit en ideeën, vol verhalen en acties. We hebben het er erg druk mee en misschien hebben we nog nooit zo weinig geslapen, maar we zijn ook nog nooit zo vol energie geweest als in deze periode.

Aula bij avond

Mike:

Overzicht van de gebeurtenissen op de boerderij in Shigatse:

KAASPRODUCTIE/MARKETING

Een nationale supermarktketen met verschillende winkels in Tibet heeft zich bereid verklaard om onze zuivelproducten op de markt te brengen.

Daarvoor zijn controles vereist door de lokale gezondheidsautoriteiten, de nationale autoriteiten voor levensmiddelenhygiëne, een autoriteit voor milieubescherming en de belastingdienst. Vier controleurs van het ministerie van voedselveiligheid kwamen onverwachts langs. Ze waren zeer onder de indruk van wat ze zagen en verleenden de kaasmakerij en de boerderij een officiële vergunning voor het gebruik van een door de overheid verleend veiligheidslabel op onze producten. Het is natuurlijk een uitdaging om aan de vraag te kunnen voldoen en tegelijkertijd te blijven beantwoorden aan de kwaliteitsstandaard waarvoor we de ambtelijke goedkeuring hebben gekregen.

MILIEUVRIENDELIJKE ECOSAN-TOILETTEN

De eerste zelfgebouwde composteringstoiletten zijn dit jaar vervangen door professionele modellen. De nieuwe toiletten zijn in Guangdon vervaardigd. Dezelfde modellen werden ook tijdens de Olympische Spelen in Peking gebruikt. Ook werd een nieuwe rij ECOSAN-toiletten voor personeel en cursusdeelnemers dichter bij de recreatie- en verblijfsruimtes gebouwd. Deze toiletten scheiden urine en fecaliën, en dat geheel zonder water. Ten slotte zijn er mini-kassen boven de ramen aan de zuidzijde van de composteringsinstallatie gebouwd. Die versnellen het composteringsproces aanzienlijk, vooral in de koude Tibetaanse winter.

Boerderij in Shigatse, herfst 2008

AFVALWATERVERWERKING
Om de natuur nog meer te beschermen, is er besloten om overal op de boerderij waar water wordt gebruikt, b.v. voor wassen, douchen, afwassen, de keuken etc, verzamelpunten voor grijswater te maken. Deze zijn gebaseerd op het concept van septic tanks met drie kamers. In de eerste twee kamers wordt het water gefilterd, de derde kamer is een voorraadtank voor grijswater. Dit water wordt gebruikt voor de kassen, bloementuinen, op de velden en - mag het? - voor een ijshockeybaan. (Mike is een echte ijshockey fan :-)

KASSEN - KEUKEN - TUINWERK
Enkele kassen zijn in 2008 voorzien van een nieuw dak. We hebben voor de Ladakh Methode gekozen, omdat de klimatologische omstandigheden op de Tibetaanse hoogvlakte erg veel lijkt op de extreem koude winters in Ladakh. De strenge winter vereist een externe afdekking om de tijdens de dag opgehoopte warmte ’s nachts in de kas vast te kunnen houden. De externe afdekkingen waaiden ondanks verankeringen door de hevige winden weg en veroorzaakten daardoor aanzienlijke schade. Om ze weer op hun plaats te krijgen, moesten medewerkers het dak op, wat op zijn beurt ook schade veroorzaakte. Bij de Ladakhmethode is geen aanvullende winterafdekking nodig. Omdat er in de kassen geen pilaren meer aanwezig zijn, kan men van binnen een soort ‘gordijnen’ onder het plastic dak schuiven. Daardoor ontstaat een grote ‘luchtkamer’, die de hele kas isoleert. Ze kunnen tijdens het werk overdag makkelijk opzij worden geschoven en ’s avonds weer gesloten. Ook beschermt deze methode tegen schade door de hevige stormen die Tibet jaarlijks van januari tot april teisteren.

COMPOSTINSTALLATIE
In de composteringsinstallatie werd het afgelopen jaar meer dan 2 ton compost geproduceerd. 

TAPIJTKNOPERIJ/BRIJEN
Terwijl de productiemethoden hetzelfde zijn gebleven (traditionele Tibetaanse weefgetouwen, gebruik van natuurlijke kleuren, etc.) zijn we dit jaar in het project begonnen om wol rechtstreeks in de omliggende dorpen te kopen. Omdat we het kaarden en spinnen van draad zelf doen, heeft dat het voordeel dat de tussenhandelaar wordt overgeslagen en we zelf meer controle op de kwaliteit van de garens hebben. Omdat de cursusdeelnemers vanwege het Tibetaanse nieuwjaar thuis bij hun ouders zijn, vullen onze medewerkers de lange winteravonden met het spinnen van garens rondom de kachel in de eetkamer en drinken daar zoete thee bij.  Allemaal erg gezellig!

5 ex-leerlingen van de tapijtknoperij en brei-opleiding wonen en werken inmiddels in Shigatse. Omdat het toerisme in 2008 sterk is teruggelopen en deze ex-leerlingen voor het eerst op eigen benen staan, heeft Braille Without Borders een microkrediet verleend dat ze in de komende drie jaar moeten terugbetalen.

BIOBAKKERIJ
De ruwbouw van de nieuwe bakkerij is inmiddels af en moet alleen nog worden ingericht en afgewerkt. Met de aanleg van de grond rondom de bakkerij waren we al begonnen, maar omdat de winter eerder als verwacht inviel, zijn de seizoenarbeiders vervroegd voor de viering van het nieuwe jaar naar hun dorpen teruggekeerd. Hopelijk is alles in de zomer klaar, zodat de Tibetaanse biobakker uit Berlijn de opleiding kan starten en we kunnen genieten van lekkere en gezonde broodjes.

VEEHOUDERIJ
In de zomer zijn voor de koeien en paarden twee afdakken gebouwd om hen tegen de zon te beschermen. Met het weer in werking stellen en renoveren van een oude waterput is de watervoorziening voor onze dieren nu afgerond. Er werd een jonge stier gekocht, die inmiddels al de trotse vader van twee dochters en een zoon is.

LANDBOUW
Nog zes ‘mu’ (1 mu = 666,66 m² , dus totaal 4000 m²) land werd voor landbouw gereedgemaakt. De voor landbouw beschikbare grond is nu toegenomen tot 96 mu (64.000 m²). De graansoorten die op dit land worden verbouwd zijn: voorjaarstarwe, zomergerst, rogge, wintertarwe, haver, koolzaad (canola), zomergerst, en 2 soorten aardappels. Door de menging van de ‘oogst’ uit Ecosan-toiletten en de composteringsinstallatie is de aardappeloogst tot 32,8 ton toegenomen. 

NIEUWE CURSUSSEN
Muziek: de eerste stappen voor een afdeling Muziek zijn gezet. Ruimtes zijn al ingericht. Traditionele Tibetaanse 'drobnye’s' (Tibetaanse guitaren) en andere instrumenten zijn ook al aanwezig. Direct na de Lossar-vakantie zal Ngudup uit Lhasa aan zijn nieuwe job als muziekleraar beginnen.

Engels:
Een nieuwe Engelse leraar is voor de cursusdeelnemers en het personeel aangesteld.

BEZOEKERS

In 2008 was er geen bezoek van toeristen, maar des te meer van regeringsambtenaren, van het ministerie van Buitenlandse Zaken, PSB en TDPF.

Dr. Marc Liebermann, een oogchirurg uit de VS heeft een een mini-oogoperatiekamp voor onze cursusdeelnemers en onze medewerkers georganiseerd. Een van onze cursusdeelnemers, Lobsang, werd met succes aan grauwe staar geopereerd.

Paul en Sabriye:

Dat waren de belangrijkste gebeurtenissen in 2008. (meer details zijn ook nog na te lezen in de Nieuwsbrief SEP 2008) Met het nieuwe project in Kerala is er weer een nieuwe 'Zonder Grenzen' dimensie ontstaan die weer vele nieuwe ideen en plannen met zich mee brengt. We hopen snel onze nieuwe website www.bwb-iise.org te openen, met alle artikelen en dagboekaantekeningen van onze deelnemers.

Namens alle leerlingen, deelnemers en collega’s in Tibet, India en in vele andere landen willen we u heel hartelijk bedanken voor alle ondersteuning, wensen, ideeën en voorstellen.

Met veel goede wensen en hartelijke groeten uit een centrum vol gelach, discussies, gezang en toekomstvisies.

Sabriye en Paul

IISE - TEAM 2009